İşçinin sağlık raporu alarak çalışamadığı dönemlerde iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi, hem hukuki hem de etik açıdan hassas bir konudur. Uygulamada sıkça karşılaşılan “raporluyken işten çıkarılma” durumunda, işçinin hakları ve işverenin yükümlülükleri Türk İş Hukuku çerçevesinde belirlenmiştir. Bu yazıda, raporluyken fesih mümkün mü, işçinin hakları neler, işe iade davası açılabilir mi, gibi sorulara net ve kapsamlı yanıtlar sunulmaktadır.
Raporluyken İşten Çıkarılma Mümkün mü?
Türk İş Kanunu’na göre, işçinin sağlık raporu alarak geçici iş göremezlik halinde olduğu dönemlerde keyfi işten çıkarılması yasaktır. Ancak bazı hallerde işverenin iş sözleşmesini feshetmesi hukuken mümkün olabilir.
İşçinin Raporlu Olduğu Süre İş Güvencesi Sağlar mı?
Geçici hastalık, kaza, doğum, ameliyat gibi nedenlerle alınan geçici iş göremezlik raporları, işçinin iş güvencesi kapsamındaki haklarını devam ettirir. Bu süreçte işverenin fesih hakkı sınırlanmıştır.
Ancak bazı durumlarda, raporlu sürenin uzaması işveren açısından haklı fesih sebebi oluşturabilir.
İşveren Hangi Şartlarda Raporlu İşçiyi İşten Çıkarabilir?
1. İşçinin Rapor Süresinin Kanuni Limiti Aşması (İK m. 25/1-b)
İş Kanunu 25. maddeye göre işveren, şu şartlarla fesih hakkına sahiptir:
- Hastalık veya kaza nedeniyle alınan rapor süresi,
- İşçinin kıdemine göre belirlenen ihbar süresini 6 hafta aşarsa,
- İşveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
İhbar süresi + 6 hafta limiti:
Kıdem Süresi | İhbar Süresi | Rapor Süresi Limiti |
---|---|---|
6 aya kadar | 2 hafta | 8 hafta |
6 ay – 1,5 yıl arası | 4 hafta | 10 hafta |
1,5 yıl – 3 yıl arası | 6 hafta | 12 hafta |
3 yıl ve üzeri | 8 hafta | 14 hafta |
🔴 Bu süreden önce yapılan fesih geçersiz sayılır.
2. Raporun Gerçek Dışı Olduğu Tespit Edilirse
Sahte rapor düzenlenmişse veya çalışanın aslında rapor süresince başka bir işte çalıştığı tespit edilirse, bu ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık olarak kabul edilir ve haklı fesih sebebi doğurur (İK m. 25/2).
3. İşçinin Rapor Süresince İşyerinde Disiplinsiz Davranışları Tespit Edilirse
Raporlu olduğu dönem içinde:
- İşvereni yanıltmak,
- İşyeriyle ilgili zarar verici faaliyetlerde bulunmak gibi durumlar da haklı fesih sebebi sayılabilir.
Hangi Durumlarda Fesih Geçersizdir?
Durum | Açıklama |
---|---|
Rapor süresi ihbar+6 haftayı geçmemişse | Fesih geçersizdir, işçi işe iade davası açabilir |
Fesih bildirimi yapılmamışsa | Yazılı olmayan fesih geçersizdir |
Sağlık raporu gerçek ve resmi ise | Bu durumda fesih haksız ve tazminat doğurur |
Sendikal faaliyet nedeniyle yapıldıysa | Ayrımcılık yasağı ihlali olur |
İşçinin Hakları Nelerdir?
- İşe İade Davası Açma Hakkı
İş güvencesi kapsamında çalışan işçi, feshi takip eden 30 gün içinde işe iade davası açabilir. - Kıdem Tazminatı
Rapor süresi haklı nedenle aşılmamışsa ve işveren geçerli sebep sunamamışsa işçi kıdem tazminatına hak kazanır. - İhbar Tazminatı
Fesih, bildirimsiz yapılmışsa işveren ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür. - Boşta Geçen Süre Ücreti
İşe iade davası kazanan işçi, kararın kesinleşmesine kadar geçen 4 aya kadar ücretini alabilir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
- Raporluyken işten çıkarıldım, bu yasal mı?
Rapor süresi yasal sınırları aşmadıysa fesih geçersizdir. - Doğum iznindeyken işten çıkarılabilir miyim?
Hayır. Doğum izni yasal bir haktır ve bu dönemde fesih geçerli olmaz. - İşveren, sahte rapor gerekçesiyle işten atabilir mi?
Evet, ispat edilirse bu haklı fesih sebebidir. - Raporlu süre zarfında başka işte çalışırsam ne olur?
Bu durum güven sarsıcı davranıştır ve haklı fesih nedeni olabilir. - Raporlu işçi ihbar süresine tabi midir?
Raporlu sürede fesih yapılırsa ihbar tazminatı da ödenmesi gerekir. - Rapor süresi dolmadan işten çıkarıldım, ne yapmalıyım?
30 gün içinde işe iade davası açabilirsiniz. - İşe iade davası kazanırsam ne elde ederim?
Geri işe dönüş ve 4 aylık ücret ile sosyal hakları alabilirsiniz. - İşveren raporluyken tazminat ödemeden işten çıkarabilir mi?
Ancak rapor süresi aşılmışsa ve yazılı bildirim yapılmışsa mümkündür. - Rapor süresi dolduğunda işveren işe başlatmak zorunda mı?
İşçi talepte bulunursa, işverenin işe başlatması gerekir; aksi hâlde tazminat doğar. - SGK raporlu olduğum sürede işten çıkarıldığımı bildirmezse ne olur?
İş ilişkisinin devam ettiği kabul edilir ve fesih tarihi tartışmalı hale gelir.
Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Bir yanıt yazın