Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin, çalışanların dinlenme hakkını güvence altına alan ve İş Kanunu tarafından korunan temel bir haktır. İş sözleşmesi sona erdiğinde işçinin kullanmadığı izin günlerine karşılık olarak ödenen tutara ise “yıllık izin ücreti” denir. Bu ücretin doğru hesaplanması ve eksiksiz ödenmesi, işverenin yasal yükümlülükleri arasındadır.

Bu makalede yıllık izin ücreti hesaplaması, yasal dayanakları ve uygulamadaki önemli noktalar ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Yıllık İzin Ücreti Nedir?

Yıllık izin ücreti, işçinin hak ettiği fakat kullanamadığı izin günlerinin karşılığında kendisine ödenen maddi değerdir. İşçi, iş sözleşmesi sona erdiğinde, kullanamadığı yıllık izin günleri için işverenden ücretini talep edebilir.

İş Kanunu’na göre, işçinin kullanmadığı izin günlerinin ücreti son brüt maaşı üzerinden hesaplanarak ödenir.

Yıllık İzin Süreleri Nasıl Belirlenir?

Yıllık izin süreleri, İş Kanunu’nda işçinin kıdem süresine göre belirlenmiştir:

  • 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) çalışanlar için: 14 iş günü
  • 5 yıldan fazla, 15 yıldan az çalışanlar için: 20 iş günü
  • 15 yıl ve üzeri çalışanlar için: 26 iş günü

Bu süreler kanunen belirlenmiş asgari süreler olup, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

Yıllık İzin Ücreti Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Yıllık izin ücreti hesaplanırken işçinin son aldığı brüt ücret esas alınır. İşçinin aylık brüt maaşı, günlük ücrete çevrilerek kullanılmayan izin gün sayısıyla çarpılır.

Yıllık İzin Ücreti Hesaplama Formülü:

Günlük Brüt Ücret = Aylık Brüt Ücret / 30

Yıllık İzin Ücreti = Kullanılmayan İzin Gün Sayısı x Günlük Brüt Ücret

Örnek Hesaplama:

Aylık brüt maaşı 15.000 TL olan bir işçinin kullanmadığı 10 gün izni varsa:

  • Günlük brüt ücreti: 15.000 TL / 30 gün = 500 TL
  • Yıllık izin ücreti: 10 gün x 500 TL = 5.000 TL (brüt)

Yıllık İzin Ücretinden Yapılan Kesintiler Nelerdir?

Yıllık izin ücreti brüt olarak hesaplandıktan sonra, yasal kesintiler yapılır:

  • Gelir Vergisi,
  • Damga Vergisi,
  • SGK prim kesintileri.

Bu kesintilerden sonra kalan tutar, işçinin eline geçen net izin ücretidir.

Yıllık İzin Ücreti Ne Zaman Ödenir?

İşçinin kullanılmayan yıllık izin ücretleri, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte ödenmelidir. Ödeme gecikirse, işçi yasal yollara başvurarak alacağını faiziyle birlikte talep edebilir.

Yıllık İzin Ücreti İçin Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Yıllık izin ücreti alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. İşçi, işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde kullanılmayan izin ücretleri için dava açabilir. Bu sürenin geçirilmesi halinde, alacaklar zamanaşımına uğrayarak talep edilemez hale gelir.

İşverenin Yıllık İzin Ücreti ile İlgili Yükümlülükleri Nelerdir?

İşverenler, çalışanlarının yıllık izin haklarını düzenli olarak kullandırmak zorundadır. İş sözleşmesi sona erdiğinde ise kullanılmayan izinlerin ücretlerini eksiksiz ve zamanında ödemekle yükümlüdürler. Ayrıca işverenin, yıllık izin defterini ve kayıtlarını düzenli tutması da yasal bir zorunluluktur.

Yıllık İzin Ücreti Hesaplamasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

  • İzin ücreti son alınan brüt maaş üzerinden hesaplanmalıdır.
  • Kullanılmayan izin günleri tam olarak belirlenmeli ve kayıt altına alınmalıdır.
  • Ödemeler zamanında yapılmalı ve belgelenmelidir.
  • Yasal kesintiler doğru hesaplanmalıdır.

Bu noktalara dikkat edilmesi, işçi ve işveren arasında hukuki anlaşmazlıkların önüne geçer.


Sık Sorulan Sorular (SSS)

  1. Yıllık izin ücreti nedir?
    Kullanılmayan izin günleri karşılığında işçiye ödenen tutardır.
  2. Yıllık izin ücretinde hangi ücret esas alınır?
    İşçinin son aldığı brüt ücret esas alınır.
  3. Yıllık izin ücreti hesaplaması nasıl yapılır?
    Aylık brüt ücret 30’a bölünerek günlük brüt ücret bulunur, sonra kullanılmayan izin günleriyle çarpılır.
  4. Yıllık izin süreleri kaç gündür?
    Kıdeme göre 14 gün, 20 gün veya 26 gün olarak belirlenmiştir.
  5. Yıllık izin ücreti ne zaman ödenir?
    İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte hemen ödenmelidir.
  6. Yıllık izin ücretinden hangi kesintiler yapılır?
    Gelir Vergisi, Damga Vergisi ve SGK primi kesilir.
  7. Yıllık izin ücretinde zamanaşımı süresi kaç yıldır?
    5 yıl içinde dava açılmalıdır.
  8. Yıllık izin kullanılmazsa ne olur?
    İş sözleşmesi sona erdiğinde kullanılmayan izinlerin ücretleri işçiye ödenir.
  9. Yıllık izin ücreti elden ödenebilir mi?
    Ödemeler banka aracılığıyla yapılmalı, elden ödeniyorsa mutlaka makbuz düzenlenmelidir.
  10. İşveren izin ücretini ödemezse ne yapılabilir?
    İşçi dava açarak alacağını yasal faiziyle birlikte talep edebilir.

Comments

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir