Giriş
İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin sona erdirilmesi, belirli koşullara ve yasal çerçeveye bağlıdır. Bu kapsamda, işçinin mazeretsiz olarak işe gelmemesi, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesini mümkün kılabilir. Ancak bu süreç, İş Kanunu’nda belirtilen şartlara uygun şekilde yürütülmelidir. Bu yazıda, özellikle iki gün üst üste devamsızlık nedeniyle haklı nedenle fesih, süreci, yasal dayanakları ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alacağız.
Hukuki Dayanak
İki gün devamsızlık nedeniyle fesih hakkı, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi II-g bendinde düzenlenmiştir:
“İşçinin, işverenin izni veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki iş günü, bir ayda üç iş günü veya bir ayda tatillerden sonra iki iş günü işe devam etmemesi hâlinde, işveren, iş sözleşmesini haklı nedenle derhâl feshedebilir.”
Feshin Şartları Nelerdir?
1. Devamsızlık Gerçekleşmiş Olmalıdır
- İşçi, işe mazeretsiz olarak iki iş günü üst üste gelmemelidir.
- Yasal izin, sağlık raporu, doğal afet gibi mazeretler bu kapsamda sayılmaz.
2. Mazeret Bildirilmemeli veya Geçerli Sayılmamalıdır
- İşçi devamsızlığını izah eden bir belge sunmazsa ya da sunduğu belge geçerli sayılmazsa devamsızlık gerçekleşmiş kabul edilir.
3. Devamsızlık Takvim Değil, İş Günü Üzerinden Değerlendirilmelidir
- Cumartesi iş günü olarak kabul ediliyorsa, devamsızlık değerlendirmesine dahil edilir.
4. Fesih Derhal Yapılmalıdır
- Devamsızlık öğrenildikten sonra, 6 iş günü içinde fesih yapılmalıdır. Aksi halde haklı neden hakkı ortadan kalkar.
Fesih Süreci Nasıl Olmalıdır?
1. Devamsızlık Tespit Edilmeli
İşçinin devamsızlığı puantaj, vardiya listesi, imza çizelgesi gibi belgelerle tespit edilmelidir.
2. İşçiden Savunma Alınmalı
İş Kanunu’na göre işveren, fesih öncesinde işçiye savunma hakkı tanımalıdır. Yazılı savunma talep edilmesi yerinde olur.
3. Devamsızlık İhtarı Gönderilmeli (Opsiyonel ama güçlü delil)
İşçinin neden işe gelmediğini açıklaması için noter veya iadeli taahhütlü posta yoluyla ihtarname gönderilebilir.
4. Haklı Nedenle Derhal Fesih Yapılmalı
İşveren, işçinin savunmasını aldıktan sonra haklı nedenle derhal fesih yazısını düzenleyerek iş sözleşmesini sonlandırır.
Fesih Bildiriminde Yer Alması Gerekenler
- Devamsızlık günleri (tarihleriyle birlikte)
- Hangi kanun maddesine dayanıldığı
- Savunma hakkı verildiği bilgisi (verildiyse)
- Feshin haklı nedenle ve derhal yapıldığı ibaresi
Fesih Halinde İşçiye Tazminat Ödenir mi?
Haklı nedenle fesih yapıldığında işçi:
- Kıdem tazminatı alamaz.
- İhbar tazminatı ödenmez.
- İşsizlik maaşı alma hakkı kaybolabilir.
Ancak işçinin kullanılmamış yıllık izin ücreti gibi hakları ödenmelidir.
Yargıtay Kararları ve İçtihatlar
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi‘nin kararlarına göre:
- Devamsızlığın haklı neden olmaksızın gerçekleştiği açık şekilde ispatlanmalıdır.
- İşveren, fesih öncesi işçiden savunma almakla yükümlüdür.
- İşçinin geçerli bir mazereti varsa (sağlık raporu vb.) fesih geçersiz sayılır.
“İşçinin devamsızlık yaptığı günlerde rahatsızlığına dair rapor sunması, haklı nedenle fesih şartlarını ortadan kaldırır.” (Yargıtay 9. HD, E.2018/1123, K.2019/2476)
İşçinin Feshe İtiraz Hakkı Var mıdır?
Evet. İşçi, işe iade davası açabilir veya fesih bildiriminin geçersiz olduğunu ileri sürerek:
- İşe iade talebinde bulunabilir.
- Kıdem ve ihbar tazminatı için alacak davası açabilir (haklı sebep yoksa).
Sonuç
İki gün üst üste mazeretsiz işe gelmeyen işçi hakkında işverenin, haklı nedenle ve derhal fesih hakkı vardır. Ancak bu hakkın kullanılması için yasada belirtilen şartlara ve süreye mutlaka uyulmalıdır. İşverenin fesih sürecini dikkatli ve belgeli yürütmesi, olası davalarda ispat yükünü kolaylaştıracaktır.
Her durumda, hem işverenin hem de işçinin bu süreçte bir iş hukuku uzmanından destek alması, ileride doğabilecek hak kayıplarını önleyecektir.
Bir yanıt yazın